Sopot z dawnych lat

To najdłuższa arteria miasta, a jej nazwy zmieniały się równie szybko, co historia w XX i XXI wieku. Zanim pokrył ją asfalt i stała się symbolem kurortu, była wąską, piaszczystą i grząską drogą, biegnącą przez podmokłe pola. Poznaj niezwykłą opowieść o szlaku, który zadecydował o powstaniu słynnego kąpieliska w Sopocie i ostatecznie ukształtował Al. Niepodległości.

Na rogu dzisiejszych ulic Bohaterów Monte Cassino i Królowej Jadwigi – w samym sercu Sopotu, gdzie dziś tętni życiem Centrum Haffnera – ponad sto lat temu stał jeden z najbardziej reprezentacyjnych obiektów kurortu: Hotel Metropol. Przez blisko cztery dekady był świadkiem przemian miasta – od modnego pruskiego uzdrowiska, przez lata Wolnego Miasta Gdańska, aż po dramatyczny koniec w marcu 1945 roku.

Dziś mija dokładnie 124 lata od dnia, w którym Sopot oficjalnie stał się miastem. 8 października 1901 roku, na mocy rozporządzenia cesarza Niemiec i króla Prus – Wilhelma II Hohenzollerna, niewielka nadmorska miejscowość położona między Gdańskiem a Gdynią uzyskała prawa miejskie, otwierając zupełnie nowy rozdział swojej historii.

Choć dziś Sopot kojarzy się przede wszystkim z turystyką, kulturą i wypoczynkiem, jeszcze przed II wojną światową targ był jednym z najważniejszych punktów na mapie codziennego życia mieszkańców. Dr Jan Daniluk, historyk i wykładowca Uniwersytetu Gdańskiego, w swoim artykule opublikowanym w Magazynie Sopockiego Rynku przypomina, że pierwsze targowisko powstało w samym sercu dawnej wsi rybackiej – w rejonie dzisiejszych ulic 1 Maja, Bohaterów Monte Cassino i Alei Niepodległości.

Dziś trudno wyobrazić sobie centrum Sopotu bez charakterystycznego gmachu Hotelu Rezydent, stojącego przy Placu Konstytucji 3 Maja. Mało kto pamięta jednak, że jeszcze na początku XXI wieku w tym miejscu funkcjonował Hotel Dworcowy – obiekt o ponadstuletniej historii, którego dzieje splatają się z burzliwymi losami miasta.

Osiedle Mickiewicza to jedno z najbardziej malowniczo położonych miejsc w Sopocie – otoczone lasami, z dostępem do szlaków i sportowych atrakcji. Jego początki sięgają 1910 roku, ale współczesny kształt zawdzięcza powojennym inicjatywom spółdzielczym.

Bruk, secesyjne i modernistyczne kamienice, cień lip i wiązów, a na końcu brama do lasu. Ulica gen. Józefa Wybickiego w Górnym Sopocie to zaledwie 600 metrów, które opowiadają jednak sporą część dziejów kurortu – od pasterskiej „Doliny Owczej” po sportowe tradycje Stadionu Leśnego i wspomnienia o znanych sopocianach.

Dziś dla tysięcy pasażerów SKM „Sopot Wyścigi” to po prostu jeden z przystanków na trasie między Gdańskiem a Gdynią. Jednak historia tego miejsca sięga przełomu XIX i XX wieku i jest nierozerwalnie związana z sopockim hipodromem – jednym z najstarszych w Polsce.

Była jednym z najbardziej charakterystycznych punktów na mapie dawnego Sopotu. Willa Bellevue – elegancki, trzypiętrowy budynek z tarasem widokowym na dachu – przez dekady gościła podróżnych, turystów i kuracjuszy spragnionych nadmorskiego klimatu. Choć dziś próżno jej szukać przy sopockich ulicach, jej historia wciąż fascynuje.

Wśród sopockich lasów, przy ul. Leśna Polana 1 stoi niepozorna, ale wyjątkowa budowla – Leśniczówka Sopot. Miejsce to nie tylko pełni funkcję administracyjną dla lokalnego leśnictwa, ale jest także świadkiem ponad stuletnich zmian politycznych, gospodarczych i przyrodniczych, które ukształtowały dzisiejszy krajobraz Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.

Dziś tętniąca życiem ulica, niegdyś – piaszczysty trakt łączący rybacką osadę z Karlikowem. Historia ulicy Grunwaldzkiej to historia samego Sopotu w pigułce.

Choć dziś przy ul. Powstańców Warszawy 19/21 stoi nowoczesny biurowiec, to jeszcze niespełna sto lat temu tętniło tam życie w rytmie silników. To właśnie w tym miejscu, naprzeciwko słynnego Grand Hotelu, działał Garaż Plażowy — jedna z pierwszych i najbardziej charakterystycznych stacji obsługi samochodowej w przedwojennym Sopocie.

Na rogu ulicy Głowackiego i Polnej kryje się niepozorny, choć pełen historii budynek. Wzniesiony około 1924 roku, był jednym z filarów sopockiej edukacji w okresie międzywojennym. Dziś znany jako siedziba Uniwersytetu SWPS, przez dekady pełnił funkcję szkoły – świadka burzliwej historii regionu.

W sercu Doliny Gołębiewskiej, nieopodal drogi prowadzącej do Wielkiej Gwiazdy, stoi budynek z bogatą i ciekawą historią. Mowa o willi przy ul. 23 Marca 93, która powstała na miejscu dawnej strzelnicy sopockiego Towarzystwa Strzeleckiego. Jej dzieje sięgają początku XX wieku i pokazują, jak bardzo zmieniała się funkcja oraz charakter tego miejsca.

Przy dzisiejszej ulicy 23 Marca, stoi budowla, która przez ponad sto lat była świadkiem zmieniających się losów Sopotu. Mowa o dawnej ujeżdżalni koni Sopockiego Stowarzyszenia Jeździeckiego – budynku, który zaznał stukotu końskich kopyt, dźwięków bokserskich gongów, szmeru kawiarnianych rozmów, a dziś przyjmuje… podatników.