Niegdyś Dwór Duński, dziś sopocki sąd. Jaka historia się za nim kryje?

Choć wiele osób nie zdaje sobie z tego sprawy, budynek Sądu Rejonowego w Sopocie przy ulicy 1 Maja 10 kryje w sobie bogatą historię sięgającą aż XVI wieku. Pierwotnie w tym miejscu znajdował się tzw. Dwór Duński - który wbrew nazwie - najprawdopodobniej nie miał nic wspólnego z Danią, ani Duńczykami. Dwór został wzniesiony przez rodzinę Holandesów i przez lata przechodził z rąk do rąk, będąc świadkiem wielu wydarzeń, w tym oblężenia Gdańska w 1734 roku, podczas którego został spalony.

Jak podaje serwis dawnysopot.pl, pierwsze wzmianki wskazujące na to, że dwór należał do rodziny Holandes pochodzą z lat 1599, 1612 i 1635. Następnie dwór zmienia właściciela. Wiemy, że w 1701 roku był nim gdański mieszczanin Dominik Fangen. Co ciekawe zaledwie 13 lat później na planie Sopotu jako właściciela majętności widnieje już nie Fangen, a wdowa Leban, która jest ostatnią znaną właścicielką Dworu Duńskiego sprzed oblężenia Gdańska.

Wydarzenie to miało miejsce podczas wojny o sukcesję polską między zwolennikami Stanisława Leszczyńskiego, a popieranym przez Saksonię i Rosję Augustem III.  Oblężenie Gdańska było tragiczne w skutkach i doprowadziło do tego, że w 1734 roku dwór został spalony i popadł w ruinę.

Dopiero w 1756 roku został odbudowany przez Godfryda Dehna. Co ciekawe, jak twierdził F. Mamuszka, autor "Bedekera sopockiego", to właśnie od nazwiska Dehna prawdopodobnie pochodzi nazwa "Dworu Duńskiego".

W XIX wieku dwór zmieniał właścicieli jeszcze kilkakrotnie, trafiając kolejno w ręce Piotra Dehna (1772), Godfryda Dehna (1787), Józefa Antoniego Meyerholda (1817), Karola Wegnera, twórcy pierwszego sopockiego kąpieliska i nadleśniczego Hansa Goeldela (1855). W 1904 roku jego spadkobiercy mieli sprzedać dwór miastu.

Zgodnie z opracowaniem serwisu dawnysopot.pl, część Dworu Duńskiego najprawdopodobniej została wydzielona i zagospodarowana przez magistrat już wcześniej. Wskazują na to m.in. plany (jeszcze wtedy) wsi z 1825 roku. Możemy na nich zobaczyć m.in. intendenturę oraz więzienie usytuowane obok dawnego stawu wiejskiego, który w późniejszych latach został zasypany. W 1893 roku wzniesiono tu eklektyczny budynek sądu wraz z zapleczem służącym jako kompleks więzienny.

Na podstawie opracowania serwisu www.dawnysopot.pl.

[ZT]22417[/ZT]