Sopot upamiętni prof. Wacława Szybalskiego! Kim był ten wybitny polski naukowiec?

Już 30 października 2024 roku, Sopot odda hołd jednemu z największych umysłów polskiej nauki – profesorowi Wacławowi Szybalskiemu. O godzinie 15:00 przy ul. Goyki 10a odbędzie się uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej, która przypomni o życiu i dorobku wybitnego biotechnologa i genetyka. To właśnie w tym budynku prof. Szybalski mieszkał w latach 1945-49. Na wydarzeniu pojawi się między innymi prof. dr hab. Ewa Łojkowska, prezeska Fundacji Profesora Wacława Szybalskiego, oraz Magdalena Czarzyńska-Jachim, prezydentka Sopotu.

Młodość w burzliwych czasach

Wacław Szybalski urodził się we Lwowie w 1921 roku. Już od młodości był otoczony wybitnymi osobistościami – jego rodzina przyjaźniła się m.in. z antropologiem Janem Czekanowskim oraz bakteriologiem Rudolfem Weiglem. W czasie okupacji niemieckiej pracował w Instytucie Badań nad Tyfusem Plamistym i Wirusami prof. Rudolfa Weigla. Po wojnie, w 1945 roku, osiedlił się w Gdańsku, gdzie podjął pracę na Politechnice Gdańskiej, a w 1949 roku uzyskał tytuł doktora nauk chemicznych.

Na podbój Ameryki

Kolejnym przystankiem na jego ścieżce naukowej była Kopenhaga, gdzie badał genetykę drożdży. W 1951 roku wyemigrował do USA, gdzie szybko stał się jednym z pionierów w dziedzinie genetyki i biotechnologii. Przez ponad 40 lat pracował na Uniwersytecie Wisconsin w Madison, gdzie rozwijał techniki badawcze, które zrewolucjonizowały badania nad DNA. To właśnie jego laboratorium wytyczyło fundamenty do mapowania transkrypcji w bakteriofagu lambda, a jego badania nad mutagenezą i kancerogenezą położyły kamień milowy w zrozumieniu procesów nowotworowych.

Poznanie ludzkiego genomu

Prof. Szybalski aktywnie uczestniczył w przełomowym projekcie poznania ludzkiego genomu. Jego dorobek naukowy obejmuje ponad 360 publikacji oraz setki cytowań w międzynarodowych czasopismach naukowych. Był także założycielem i wieloletnim redaktorem prestiżowego czasopisma "GENE".

Światowe uznanie

Naukowiec zdobył liczne doktoraty honoris causa, m.in. na Uniwersytecie Gdańskim i Politechnice Gdańskiej, oraz prestiżowe nagrody, w tym Złoty Medal Grzegorza Mendla. W 2011 roku, za swoje osiągnięcia w genetyce i biotechnologii, został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Dzięki nowo odsłoniętej tablicy przy ul. Goyki, Sopot zyska miejsce, które będzie przypominało o dziedzictwie prof. Wacława Szybalskiego. Dla wielu młodych naukowców będzie to inspiracja, by, tak jak on, wierzyć w naukę, poszukiwać prawdy i dążyć do odkryć, które zmienią świat na lepsze.

[ZT]28237[/ZT]